Najsitnije čestice u prirodi

[Braca]

Elementarne čestice su osnovni gradivni blokovi materije i energije u univerzumu. Prema standardnom modelu fizike čestica, ove čestice uključuju kvarkove, leptone i bozone. Kvarkovi se kombinuju da formiraju protone i neutrone, koji su sastavni delovi atomskih jezgara. Leptoni, s druge strane, uključuju elektrone, mione i tauone, kao i njihove odgovarajuće neutrine. Ove čestice su fundamentalne jer se ne mogu dalje razložiti na manje delove.

Kvarkovi dolaze u šest "ukusa". Kada kažemo da kvarkovi dolaze u šest "ukusa", mislimo na šest različitih tipova kvarkova. Ovi tipovi se nazivaju:

Gornji (up)
Donji (down)
Čudni (strange)
Šarm (charm)
Dno (bottom)
Vrh (top)

Ovi nazivi su samo način da se razlikuju različite vrste kvarkova, koji imaju različite mase i električne naboje. Na primer, gornji kvark ima električni naboj od +2/3, dok donji kvark ima naboj od -1/3.Kvarkovi se nikada ne nalaze sami u prirodi, već su uvek vezani u hadrone, kao što su protoni i neutroni, zbog jake nuklearne sile koju prenose gluoni. Gluoni su bezmasene čestice koje posreduju u interakcijama između kvarkova.

Jedna od najvažnijih otkrića u fizici čestica je Higgsov bozon, često nazivan "Božja čestica". Ova čestica je ključna za objašnjavanje mase drugih elementarnih čestica. Higgsov bozon ima masu od oko 125 gigaelektronvolti (GeV), što je otprilike 133 puta masa protona. Higgsov bozon je prvi put otkriven 2012. godine u Velikom hadronskom sudaraču (LHC) u CERN-u. Njegovo otkriće je potvrdilo postojanje Higgsovog polja, koje daje masu česticama koje kroz njega prolaze.

Pored Higgsovog bozona, postoje i druge važne elementarne čestice kao što su gluoni, koji su nosioci jake nuklearne sile. Gluoni drže kvarkove zajedno unutar protona i neutrona. Takođe, fotoni su nosioci elektromagnetne sile i odgovorni su za interakcije između naelektrisanih čestica. Fotoni su bezmasene čestice koje se kreću brzinom svetlosti, (3 \times 10^8) metara u sekundi.

Istraživanje elementarnih čestica nije samo teoretsko, već ima i praktične primene. Na primer, tehnologije razvijene za detekciju i proučavanje ovih čestica koriste se u medicinskoj dijagnostici, kao što su PET skeneri. Takođe, razumevanje osnovnih sila i čestica može dovesti do novih tehnologija i materijala koji mogu revolucionisati industriju i svakodnevni život. Naučnici širom sveta nastavljaju da istražuju ove čestice kako bi otkrili nove aspekte univerzuma i unapredili naše znanje o prirodi.

Da zaključimo: Najmanje poznate čestice među pomenutim su kvarkovi i leptoni. Ove čestice su toliko male da se njihova veličina meri u femtometrima ((10^{-15}) metara) ili čak manjim jedinicama. Kvarkovi i leptoni se smatraju tačkastim česticama, što znači da nemaju unutrašnju strukturu i ne mogu se dalje razložiti na manje delove.

Kvarkovi su osnovni gradivni blokovi protona i neutrona, dok leptoni uključuju elektrone, mione i tauone. Elektron, na primer, ima masu od oko (9.11 \times 10^{-31}) kilograma, što je izuzetno mala masa u poređenju sa protonom ili neutronom.

Dakle, kvarkovi i leptoni su najmanje čestice koje poznajemo u okviru standardnog modela fizike čestica.

Photo:

Kod [Izaberi] Proširi

https://www.fizzics.org/